Vô lăng ô tô là bộ phận thuộc hệ thống lái giúp người lái dễ dàng chuyển hướng khi điều khiển thông qua các nút bấm cơ bản và thực hiện một số thao tác khác.
Vô lăng ô tô là gì?
Thời gian đầu, vô lăng của những chiếc ô tô đầu tiên có một thanh đẩy dài hoạt động theo nguyên tắc giống như bánh lái của tàu, thuyền. Người lái xe thường điều khiển cần đẩy ngược chiều để đổi hướng.
Tuy nhiên, vào năm 1894, vô lăng ô tô (còn được gọi là bánh lái hoặc vành tay lái) lần đầu tiên xuất hiện hình tròn, do Alfred Vacheron phát minh ra và hiện nay là một bộ phận không thể thiếu của ô tô. Thông qua trục lái và cơ cấu lái, vô lăng giúp chuyển lệnh quay của người lái thành chuyển động quay của bánh trước khi thực hiện các thao tác như đánh lái, quay đầu, lùi, đỗ xe, rẽ.
Theo hiệp định của các nước về hướng lưu thông trên đường, vô lăng sẽ được đặt bên phải hoặc bên trái sao cho phù hợp, giúp người lái có tầm nhìn tốt nhất khi tham gia giao thông và tránh được tai nạn. Ví dụ, ở Việt Nam, vô lăng sẽ đặt bên trái, trong khi ở một số nước Châu Âu, vô lăng được đặt bên phải.
Ngoài chức năng đánh lái chuyển hướng, vô lăng được trang bị nhiều chức năng hiện đại như kiểm soát hành trình, hệ thống âm thanh, điều khiển điện thoại, lẫy chuyển số, giúp giảm tần suất người lái phải rời tay khỏi vô lăng.
Cấu tạo của vô lăng xe ô tô
Vô lăng của hệ thống lái của ô tô nên được kết nối với vô lăng bằng các chấu, 2, 3 hoặc 4 chấu khác nhau tùy theo hãng xe. Chi tiết chấu này sẽ kết nối vô lăng với trục lái, qua đó người lái có thể điều khiển xe theo hướng mình muốn.
Nguyên bản, các chấu trên vô lăng được thiết kế dạng ngôi sao ba cánh hoặc bốn chấu hình chữ thập. Tuy nhiên, trong thời đại ngày nay, khi mà các thông số vận hành ngày càng khắt khe hơn và người lái phải nắm bắt nhiều thông tin trên bảng đồng hồ, cấu trúc nan hoa đang dần trở thành hình chữ T hoặc ngang.
Một số phiên bản của xe thể thao hoặc xe F1 sẽ có vô lăng D-Cut hoặc vát bằng. Mỗi cấu tạo của vô lăng khác nhau để phù hợp cho từng dòng xe.
Vô lăng của ô tô thường được làm bằng kim loại. Sau khi nấu chảy ở nhiệt độ cao, đổ vào khuôn tròn. Chất liệu kim loại đảm bảo sự ổn định và an toàn khi lái xe.
- Kích thước vô lăng
Kích thước của vô lăng hay đường kính của vô lăng sẽ phụ thuộc vào tỷ số truyền của hệ thống lái. Đối với xe tải, nhìn chung vô lăng của xe tải có kích thước lớn hơn nên đánh lái nhẹ hơn. Do trọng lượng xe nặng nên việc bẻ lái phải mất nhiều sức hơn. Đối với ô tô thì ngược lại. Ngoài ra, kích thước của vô lăng còn bị ảnh hưởng bởi tính thẩm mỹ của thiết kế nội thất xe và cảm giác lái của người dùng.
- Vòng quay vô lăng
Tùy theo thiết kế của nhà sản xuất mà số lần quay vô lăng sẽ khác nhau đối với từng dòng xe. Vô lăng quay càng ít, xe càng nhanh nhẹn và nhạy cảm hơn với mọi tác động của người lái lên vô lăng.
Đối với xe đua, số vòng quay tay lái thường ít hơn 2 vòng. Điều này giúp xe phản hồi cực nhạy với mọi chuyển động của vô lăng. Tuy nhiên, với những dòng xe thông thường, số lần vòng quay cần cao hơn để đảm bảo an toàn. Vì lúc này xe không cần phản ứng nhanh mà cần sự ổn định. Số vòng quay lớn giúp xe chạy ổn định, nhất là ở tốc độ cao.
Hầu hết các ô tô ngày nay đều có vòng quay vô lăng 2,5 đến 3,5 vòng / phút. Xe có xu hướng thể thao và yêu cầu phản xạ nhanh, số vòng quay thường thấp, dưới 3 vòng. So với những chiếc sedan hay SUV, những chiếc MPV dành cho gia đình đề cao tính an toàn và bảo mật thường có số vòng quay lớn hơn, khoản trên 3 vòng.
Ví dụ: Honda Accord có vòng quay 2,6 vòng / phút, Toyota Camry 3.2, Lexus NX 2.7 và Lexus LS 3.1,…
Để tính toán vòng quay vô lăng rất đơn giản. Bạn chỉ cần tìm một điểm mốc chuẩn và đếm số vòng quay khi điều khiển vô lăng đến hết lái sẽ có được số vòng quay vô lăng.
Ký hiệu trên vô lăng xe ô tô
Vô lăng xe ô tô có cấu tạo bao gồm các hệ thống điều khiển tích hợp thêm nút bấm. Tùy vào từng dòng xe mà hệ thống điều khiển trên vô lăng sẽ khác nhau. Sau đây là một số nút điều khiển được tích hợp phổ biến trên vô lăng xe ô tô như:
- Nút TEMP: Điều chỉnh hệ thống điều hòa trên xe ô tô
- DISP: Thay đổi hiển thị trên tap lô theo yêu cầu của tài xế.
- Nút cộng (+), trừ (-): Điều chỉnh tăng giảm âm lượng loa.
- Nút chuyển bài hát, chuyển kênh trên màn hình LCD xe ô tô
- Hai nút để nhận cuộc gọi đến và cuộc gọi đi.
- Nút có ký hiệu hình đầu người để điều khiển bằng giọng nói.
Đồng thời, vô lăng sẽ có thêm túi khí để đảm bảo an toàn cho hành khách trong trường hợp xảy ra va chạm nguy hiểm.
Những cách sử dụng vô lăng cho người mới lái xe ô tô
Sử dụng vô lăng đúng cách là một kỹ năng quan trọng đối với người lái xe. Không chỉ hỗ trợ trong những trường hợp khẩn cấp, sử dụng đúng kỹ thuật còn có thể tạo sự thoải mái cho người điều khiển và tránh tê mỏi tay trên những chặng đường dài.
- Cách mở khóa vô lăng
Vô lăng bị khóa có thể khiến người mới hoang mang. Tuy nhiên, đây chỉ là tính năng an toàn của xe và cách xử lý rất đơn giản. Người điều khiển cần khởi động lại động cơ, sau đó lắc nhẹ vô lăng sang trái hoặc phải, tra chìa khóa vào ổ điện và nổ máy. Nếu thực hiện đúng các bước trên, tài xế có thể bẻ khóa vô lăng và vận hành xe bình thường.
- Tư thế cầm vô lăng ô tô đúng cách
Hãy coi vô lăng của một chiếc ô tô như một mặt đồng hồ, với tay phải ở vị trí 3 giờ và tay trái ở vị trí 9 giờ. Đặt 4 ngón tay lên vành vô lăng và đặt ngón tay cái lên vành. Sau khi vào vị trí chuẩn, người lái cần thả lỏng vai và tay, điều này giúp lái xe trong thời gian dài mà không bị mỏi và tê tay.
Ngoài ra, lưu ý không để tay lên những nơi cao, vì trong trường hợp xảy ra va chạm, các túi khí sẽ kích hoạt và bung ra với một lực rất mạnh. Nếu để tay sai vị trí trong tình huống này, có thể dẫn đến tay đập vào mặt hoặc gây thương tích nặng hơn cho người điều khiển phương tiện.
Kỹ thuật đánh lái vô lăng
Muốn xe ô tô rẽ về hướng nào thì phải bẻ lái về hướng đó. Mức độ quay của vô lăng phụ thuộc vào mức độ chuyển hướng mà tài xế mong muốn.
- Xoay vô lăng sang phải bằng một tay
Đầu tiên, bạn đặt tay lên vị trí cao nhất của vô lăng, sau đó thả tay cầm và xoay vô lăng về điểm thấp nhất bên phải bằng lòng bàn tay. Sau đó, khi ô tô đã chuyển hướng thành công, tài xế cần xoay vô lăng theo chiều tăng dần và trở về cách cầm vô lăng bình thường.
- Quay tay lái sang phải với kỹ thuật bắt chéo tay
Kỹ thuật bẻ lái vô lăng chéo tay giúp người điều khiển đánh lái ở những góc lớn trong thời gian ngắn, rất hữu ích khi lái xe trong khu vực nhỏ hẹp. Ngoài ra, việc sử dụng cách đánh vô lăng này sẽ giúp người dùng đánh lái mượt mà hơn ở những xe có vô lăng nặng.
Đầu tiên, bạn đặt hai tay ở vị trí bình thường và bắt đầu quay vô lăng theo chiều kim đồng hồ (Hình 1 và Hình 2) cho đến khi sắp bắt chéo tay phải và quay vô lăng cùng lúc bằng tay trái ( Hình 3). Thời điểm này, người lái sẽ quay vô lăng sau khi đã bắt chéo tay phải đến vị trí chuẩn bị bắt chéo tay trái ( hình 4,5,6). Tiếp tục thực hiện chuỗi động tác như vậy cho đến khi ôm hết vòng cua và đặt tay về vị trí cũ.
Lưu ý: Kỹ thuật xoay vô lăng này là tập hợp các động tác đẩy-kéo một cách tuần tự. Nếu người lái làm chủ được tay lái và tốc độ xe khi rẽ thì không cần thiết phải giữ vô lăng ở vị trí đã quy định. Nếu tính toán được góc quay cần thiết, hãy chọn vị trí đặt 2 tay hợp lý để vào cua một cách chính xác.
- Quay vô lăng xe ô tô trong tình huống khẩn cấp
Kỹ thuật quay vô lăng này được sử dụng rộng rãi trong các ngã rẽ tốc độ cao hoặc các tình huống khẩn cấp. Đầu tiên, kéo cả hai tay lên vị trí cao nhất trên vô lăng, sau đó xoay vô lăng theo hướng mong muốn. Ví dụ, nếu bạn muốn rẽ trái, hãy dùng tay trái kéo vô lăng sang trái, và tay phải sẽ trượt theo hướng của vô lăng. Để hai tay gặp nhau ở vị trí thấp nhất, lúc này tay phải sẽ tiếp tục kéo vô lăng về phía trên, cứ như vậy người lái có thể lặp lại cho đến hết vòng cua.
Một số lưu ý khi đánh lái vô lăng xe ô tô
- Không đánh lái chết (bẻ lái khi xe đang dừng, bánh không quay) vì có thể làm hỏng lốp và hệ thống lái, hoặc dễ làm xe mất phương hướng khi vận hành.
- Không nên đánh hết lái, nếu cần thiết không nên bẻ lái quá mạnh và giữ chặt vô lăng quá lâu. Tốt nhất bạn nên trả lái một chút sau khi bạn vừa hết lái xong.
- Khi xe đang đậu gần mép vỉa hè, không nên đánh lái mạnh vì có thể đè lên lốp hoặc mép vỉa hè chém vào, gây hỏng lốp.
- Trong mọi trường hợp, bạn không nên rời cả 2 tay khỏi vô lăng khi đang lái xe.
Cách tháo vô lăng xe ô tô
Tháo vô lăng cũng là một kỹ thuật mà người dùng nên biết để thực hiện nếu cần thiết. Đầu tiên, bạn cần tìm con ốc nằm chìm dưới vô lăng, sau đó mở núm còi để tìm con ốc trên trục vô lăng. Tiếp theo, tháo dây từ trục vô lăng đến còi, nhẹ nhàng kéo giắc cắm và dùng tuốc nơ vít nới lỏng các ốc bên cạnh vô lăng.
Những cách xử lý khi vô lăng bị lỗi
Sau một thời gian sử dụng vô lăng có thể xảy ra các lỗi như lệch hoặc kêu. Nếu không thể kiểm tra xe ngay lập tức, người dùng có thể tạm thời xử lý bằng cách thực hiện một số điều chỉnh trên vô lăng của ô tô, cụ thể như sau:
- Nếu vô lăng bị lệch: Đầu tiên, bạn cần bẻ lái sao cho 2 bánh xe thẳng đứng, sau đó tắt máy. Tiếp theo, dùng tuốc nơ vít 6 khía luồn vào 2 lỗ dưới để tháo túi khí. Sau đó dùng ống điếu vặn ốc dưới túi khí để tháo vô lăng khỏi trục. Cuối cùng, đưa vô lăng trở lại, lựa chọn vết khía phù hợp để cân bằng tay lái, tránh trường hợp vết khía làm lệch vô lăng.
- Nếu có tiếng kêu: Có thể do dây đai trợ lực lái có vấn đề. Lỗi này không thể tự sửa tại nhà, vì vậy bạn sẽ cần đưa xe đến gara để được khắc phục.
Có thể thấy, theo thời gian, vô lăng của xe đã trở nên tinh tế và hiện đại hơn để hỗ trợ đắc lực cho người lái. Bộ phận này không chỉ giúp người lái kiểm soát hướng di chuyển mà còn đi kèm với một số tiện ích cao cấp giúp người lái cảm thấy thoải mái nhất trên đường.
Bài viết trên đây là những thông tin chi tiết về vô lăng xe ô tô giúp khách hàng giải đáp những thắc mắc về vô lăng xe và những kiến thức cần biết về vô lăng. Cảm ơn bạn đã đón đọc!
AutoDetailing.vn – Blog chia sẻ, đánh giá phụ kiện ô tô cũng như chia sẻ các thông tin hữu ích về thị trường ô tô, cách tự chăm sóc chiếc xe ô tô giúp người dùng trải nghiệm nhiều hơn trên chiếc xe của mình.
Tìm kiếm AutoDetailing.vn qua:
-
- Facebook: https://fb/autodetailing.vn
- Youtube:https://bit.ly/3Hc93rk
